وبسایت رسمی اتاق بازرگانی ایران و کره جنوبی

درسهای کره جنوبی برای جلوگیری از وام های رانتی و فساد انگیز

  اخبار  وام‌های کلان به شرکت‌ها که به جای رشد اقتصادی، مسیر رانت و فساد را هموار می‌کند، همواره با عث بی اعتمادی افکار عمومی  به سیستم بانکی هر کشوری می شود   . مردم می‌بینند پول‌هایی که قرار بود موتور توسعه کشور باشد، به جیب افراد خاص و شرکت‌های رانتی سرازیر می‌شود و منابع عمومی هدر می‌رود. اما اگر نگاهی به تجربه کره جنوبی بیندازیم، درمی‌یابیم که سخت‌گیری بانک‌ها نه مانع رشد، بلکه سد محکمی در برابر فساد است و وام‌های کلان را به ابزار واقعی توسعه تبدیل می‌کند.
در کره جنوبی، هیچ پروژه‌ای بدون بررسی دقیق به بانک‌ها معرفی نمی‌شود. هر درخواست وام کلان ابتدا وارد ارزیابی چندمرحله‌ای می‌شود؛ از بررسی فنی و مالی گرفته تا جنبه‌های حقوقی و محیط‌زیستی. جریان نقدی پروژه، درآمدهای پیش‌بینی‌شده و ریسک‌ها زیر ذره‌بین قرار می‌گیرند. بانک‌ها نه تنها وام می‌دهند، بلکه نقش «بازرس سخت‌گیر» را نیز ایفا می‌کنند و تضمین می‌کنند پول به جای پروژه واقعی، به جیب افراد رانتی نرود. حتی قراردادها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که بانک حق ورود به مدیریت پروژه را داشته باشد اگر جریان درآمد تهدید شود.
 
ا
این سخت‌گیری باعث می‌شود پروژه‌های صوری یا شرکت‌های بدون پشتوانه نتوانند وام‌های کلان دریافت کنند. بانک‌ها در کره به معنای واقعی کلمه «دروازه‌بان ضد فساد» هستند. آنها با ارزیابی توان مالی شرکت‌ها، تضمین درآمد پروژه و قراردادهای شفاف، مسیر رانت و سوءاستفاده را مسدود می‌کنند. نتیجه آن، تخصیص منابع بانکی به پروژه‌های واقعی و قابل اجرا است، نه به افرادی که از نفوذ و رانت سوءاستفاده می‌کنند.
اگر یک شرکت نتواند اقساط خود را پرداخت کند، بانک‌ها برنامه‌ای مشخص دارند. ابتدا وارد مدیریت پروژه می‌شوند تا جریان درآمد بهبود یابد، سپس در صورت نیاز دارایی‌های وثیقه‌ای برای تسویه بدهی مصادره می‌شوند. گاهی بازسازی بدهی یا کاهش بخشی از آن انجام می‌شود و اگر هیچ‌یک موفق نباشد، پروژه  سریعا ورشکسته اعلام می‌شود. این قوانین سختگیرانه نه تنها از فساد جلوگیری می‌کند، بلکه از انتشار بحران مالی به کل اقتصاد نیز پیشگیری می‌کند.
تجربه کره جنوبی  یک درس روشن دارد : سخت‌گیری بانک‌ها محدودیت نیست، بلکه تضمین رشد واقعی و عدالت اقتصادی است. هرگاه وام‌های کلان بدون ارزیابی دقیق و تضمین به شرکت‌ها و افراد خاص پرداخت شوند، نتیجه چیزی جز فساد و هدررفت منابع نیست. اما وقتی سیستم بانکی شفاف، قانونمند و سخت‌گیر باشد، حتی وام‌های کلان هم می‌توانند به پروژه‌های واقعی، اشتغال، تولید و توسعه کشور تبدیل شوند.
، مطالعه تجربه کره جنوبی هشدار و درس بزرگی است. ایجاد سیستم بانکی شفاف، ارزیابی دقیق پروژه‌ها، قراردادهای شفاف و مدیریت ریسک تنها راه تضمین رشد واقعی و جلوگیری از هدررفت منابع است. سخت‌گیری بانک‌ها نه تهدید، بلکه محافظ واقعی اقتصاد است؛ محافظی که ما در ایران کم‌اهمیت گرفته‌ایم و تجربه تلخش را بارها دیده‌ایم.
منبع : روزنامه هانکوک گیون جه و گزارش مرکز نظارت مالی کره جنوبی 
تهیه کننده :مرتضی سلطانپورابیانه  
دوشنبه, 13 آبان 1404 ساعت 14:00